رحیم شیخ زاده

بسمه تعالی

شب یلدا

شب یلدا که به آن شب چله هم گفته می شود و شب اول دی ماه سال شمسی می باشد، از جشن های کهن ایران بشمار می رود.
این شب از غروب آفتاب 30 آذر تا طلوع آفتاب اول دی ماه بطول می انجامد. از اولین روز بعد از شب یلدا فصل زمستان در نیمکره شمالی کره زمین آغاز می شود که در اصطلاح ایرانیان به دو قسمت چله بزرگ بمدت چهل روز و چله کوچک بمدت بیست روز که شامل ماههای دی و بهمن می شود.
واژه یلدا در زبان سریانی بمعنی زایش است و شب چله هم به شب یلدا گفته می شود. در منابع کهن ایرانی اول دی ماه را "خرم روز" نامیده اند.
شب یلدا بعنوان یکی از شبهای مقدس در ایران باستان مطرح بوده و بصورت رسمی در گاهشماری ایرانیان باستان از سال 502 قبل از میلاد و در زمان داریوش یکم به تقویم رسمی ایرانیان باستان راه یافت. البته بعضی از باستان شناسان تاریخ شب یلدا را هفت هزار ساله می دانند.
در این شب خانواده های ایرانی در سراسر کشور در حضور بزرگان خانواده به دور هم جمع می شوند و ضمن صرف خوراکی های مخصوص این شب که شامل آجیل و هندوانه و انار است، تا پاسی از شب به شاهنامه خوانی و گرفتن فال از دیوان حافظ می پردازند.
انجام مراسم شب یلدا یا شب چله در مناطق متعدد ایران به اشکال متنوعی انجام می گیرد بطوریکه مراسم شب چله در منطقه خراسان دارای برنامه های متنوع و تغذیه های ویژه بوده است.
شب یلدا در اصفهان نیز شکوه و تنوع زیبایی داشته و فامیل و بستگان به خانه پدربزرگ ها و مادربزرگ ها می رفتند و معمولا دور هم و پای کرسی جمع می شدند. تازه دامادها با هدیه و خنچه به خانواده عروس می رفتند و تنوع خوراکی های این مراسم بسیار جذاب بود.

 
در منطقه آذربایجان و کردستان با مراسم شاد و غداهای مخصوص شب چله این شب را می گدراندند و در مناطق متعدد مانند، بوشهر، دشت گرگان، فارس، همدان، منطقه اردبیل، گیلان، خوزستان، قزوین، لرستان، شب یلدا با بزرگداشت این روز مبارک به ملاقات بزرگان فامیل می رفتند.
در اکثر مناطق ایران در این شب تازه دامادها برای تازه عروس ها خنچه هدایا و میوه جات هدیه می بردند.
شب یلدایتان مبارک و همراه با نشاط و شادی و دیدار عزیزان در این جشن باستانی _ مهربانی.