امید و امیدواری از جمله مفاهیم کلیدی در زندگی انسانها هستند که تأثیر عمیقی بر روح و روان فرد دارند. این دو عنصر نه تنها به عنوان محرکهای مثبت در زندگی شناخته میشوند، بلکه نقش مهمی در حفظ تعادل روحی و روانی نیز ایفا میکنند. ما در اینجا سعی داریم تا به بررسی نقش امید و امیدواری در زندگی و تأثیرات آن بر سلامت روان و روشهای تقویت این احساسات بپردازیم:
نقش امید و امیدواری در زندگی و در تعادل روح و روان آدمی
خوب است در ابتدا مروری بر مفهوم امید و امیدواری داشته باشیم.
امید به معنای انتظار مثبت و موفقیت برای آینده و باور به اینکه شرایط بهتر خواهد شد، تعریف میشود. امیدواری به عنوان یک احساس مثبت، فرد را به سمت اهداف و آرزوهایش سوق میدهد و به او انگیزه میدهد تا در مواجهه با چالشها و مشکلات، به تلاش ادامه دهد.
بنابر این ملاحظه می شود که امید و امیدواری چقدر می توانند بر سلامت روان انسان تاثیر گذار باشند.
این مطلب را در نتایج تحقیقات متعددی در عالم روان شناسی می توان یافت که امید و امیدواری میتوانند تأثیرات مثبتی بر سلامت روان داشته باشند. نتایج این تحقیقات نشان داده که این تأثیرات شامل موارد زیر هستند:
-کاهش استرس و اضطراب
افرادی که امیدوار هستند، معمولاً در مواجهه با مشکلات کمتر دچار استرس و اضطراب میشوند. امید به آینده باعث میشود که فرد احساس کنترل بیشتری بر زندگی خود داشته باشد.

-افزایش مقاومت و تاب آوری
امیدواری به فرد کمک میکند تا در برابر مشکلات و چالشها مقاومتر باشد. این افراد معمولاً توانایی بیشتری در مواجهه با ناکامیها دارند و به راحتی تسلیم نمیشوند بلکه برمی خیزند و ادامه می دهند.
بهبود کیفیت زندگی
امید و امیدواری میتوانند به بهبود کیفیت زندگی کمک کنند. افرادی که امیدوار هستند، معمولاً روابط اجتماعی بهتری دارند و از زندگی خود رضایت بیشتری داشته و لذت بیشتری می برند.

حفظ تعادل روحی و روانی
امید به عنوان یک عنصر کلیدی در حفظ تعادل روحی شناخته میشود. این تعادل به معنای توانایی فرد در مدیریت احساسات و واکنشهای خود در برابر چالشها و فشارهای زندگی است. امید و امیدواری به فرد این امکان را میدهد که اهداف خود شناخته و به آنها پایبند بوده و تا رسیدن به مقصد دست از تلاش برندارد. این تلاش و پیگیری اهداف، به حفظ تعادل روحی فرد، کمک شایانی میکند.
احساس رضایت و خوشبختی
امید به آینده باعث میشود که فرد احساس رضایت و خوشبختی بیشتری کند. این احساسات مثبت همچنان به تعادل روحی کمک میکنند و فرد را از افکار منفی دور میسازند.
اکنون به بررسی روش های روشهای تقویت امید و امیدواری در خودمان می پردازیم. برای تقویت امید و امیدواری در زندگی، میتوان از روشهای زیر استفاده کرد:
تنظیم اهداف واقعبینانه
قبلاً نیز گفته ایم که یافتن اهداف واقع بینانه بسیار مهم هستند و اینکه خرد کردن اهداف بزرگ به اهداف کوچک و قابل دستیابی میتواند به فرد کمک کند تا احساس موفقیت کند و امیدواریاش افزایش یابد.

تمرکز بر نقاط قوت
شناسایی و تمرکز بر نقاط قوت و موفقیتهای گذشته میتواند به افزایش اعتماد به نفس و امیدواری کمک کند.
ایجاد ارتباطات مثبت
ما همچنان بر ارتباط با افرادی که مثبتاندیش هستند و حمایت میکنند و میتوانند به تقویت امید و امیدواری در ما کمک کنند، تأکید می نماییم. این ارتباط در طول زندگی لازم و حیاتی است.
مدیتیشن و تمرینات ذهنی
و همچنین تمرینات مدیتیشن و ذهنآگاهی که میتوانند به فرد کمک کنند تا بر احساسات مثبت تمرکز کرده و از افکار منفی دور بماند از توصیه های جدی ماست.
بنابر این همواره در نظر داشته باشیم که با تقویت امید و امیدواری می توانیم به زندگی شادتر و متعادلتری دست یابیم.
تهیه و تنظیم:
فاطمه موسوی، روان شناس و زوج درمانگر
شاهین نوش آبادی، مدرس و مشاور امور خانواده