تقویت بنیان‌های ارتباطی در بین زوجین؛
ضرورتی اجتناب ناپذیر!
هفته گذشته موضوع مهمی را مطرح کردیم. اینکه چرا و چگونه همسران به نقطه ای می رسند که جدایی و طلاق را تنها راه برون رفت از وضعیت نابسامان زندگی مشترکشان می پندارند!؟
به تعدادی از دلایل مانند مشکلات اقتصادی و معیشتی، عوامل ارتباطی و فردی و عوامل اجتماعی و فرهنگی، اشاره کوتاهی داشتیم. همچنین بر اساس نتایج تحقیقات و بررسی‌ها، خیلی کوتاه و مختصر به تعدادی از راهکارها مانند: تقویت بنیان های ارتباطی، آموزش و آگاهی از مسائل قبل، حین و بعد از ازدواج، تمرکز بر تعهد و کیفیت رابطه، مدیریت عوامل بیرونی برای پیشگیری از وقوع این واقعه تلخ، یعنی طلاق و جدایی پرداختیم.
مطلب پیش رو سعی دارد تا در مورد اولین راهکار ارائه شده به بررسی بیشتری بپردازد. بدون شک یکی از مهمترین راه حل های کاهش و یا برطرف شدن مشکلات فی مابین زوجین همین تقویت بنیان های ارتباطی بین آنهاست.
گفت‌وگوی مؤثر
باید اذعان کنیم که مهارت گوش دادن فعال (نه صرفاً شنیدن) و بیان احساسات و نیازها به صورت صادقانه، محترمانه و به دور از سرزنش را بسیاری از ما نداریم یا در آن بسیار ضعیف هستیم.
گفت‌وگوی مؤثر یکی از ارکان اساسی در هر رابطه‌ای، به ویژه در روابط زناشویی است. این نوع گفتگو نه تنها به درک بهتر یکدیگر کمک می‌کند، بلکه می‌تواند به تقویت پیوند عاطفی و کاهش تنش‌ها و سوءتفاهم‌ها نیز منجر شود. در این راستا، یادگیری گوش دادن فعال، بیان احساسات و نیازها به صورت صادقانه و محترمانه و دوری از سرزنش، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. گوش دادن فعال به معنای توجه کامل به سخنان طرف مقابل است. این نوع گوش دادن شامل درک عمیق از احساسات و نیازهای بیان شده توسط همسر است. برای انجام این کار، باید به نشانه‌های غیرکلامی مانند زبان بدن، تن صدا و حالات چهره توجه کرد. همچنین، تکرار یا خلاصه‌سازی آنچه که همسر گفته است، می‌تواند نشان‌دهنده درک عمیق‌تر و احترام به احساسات او باشد. این کار به طرف مقابل احساس ارزشمندی می‌دهد و او را تشویق می‌کند تا بیشتر صحبت کند. بیان احساسات و نیازها به صورت صادقانه و محترمانه، یکی دیگر از جنبه‌های مهم گفت‌وگوی مؤثر است. به جای استفاده از جملات سرزنش‌آمیز و انتقادی، بهتر است از جملات «من» استفاده کنیم. به عنوان مثال، به جای گفتن «تو هیچ وقت به من توجه نمی‌کنی»، می‌توان گفت «من احساس می‌کنم وقتی تو به کارهایت مشغولی، توجه کمتری به من داری». این نوع بیان احساسات به طرف مقابل کمک می‌کند تا درک بهتری از نیازهای عاطفی شما پیدا کند و از حالت دفاعی خارج شود. ضرورت یادگیری این مهارت‌ها در بین زوجین به این دلیل است که روابط زناشویی معمولاً با چالش‌ها و تنش‌هایی همراه است.
اگر زوجین نتوانند به درستی احساسات و نیازهای خود را بیان کنند یا به یکدیگر گوش دهند، ممکن است به سوءتفاهم‌ها و درگیری‌های جدی منجر شود. یادگیری این مهارت‌ها می‌تواند به زوجین کمک کند تا به یکدیگر نزدیک‌تر شوند و درک بهتری از یکدیگر پیدا کنند. در نهایت، گفت‌وگوی مؤثر و یادگیری گوش دادن فعال می‌تواند به زوجین کمک کند تا با همدیگر ارتباط بهتری برقرار کنند و در نتیجه، رابطه‌ای سالم‌تر و پایدارتر داشته باشند. این مهارت‌ها نه تنها در روابط زناشویی بلکه در تمام جنبه‌های زندگی اجتماعی نیز کاربرد دارند و می‌توانند به بهبود کیفیت ارتباطات کمک کنند.
ما حتماً این موضوع مهم را هرچه بیشتر مورد دقت و واکاوی قرار خواهیم داد و بر روی تاثیرات روحی و روانی گوش دادن فعال بر روی مخاطب، مطالبی را خدمت شما تقدیم خواهیم نمود.
تهیه و تنظیم:
فاطمه موسوی، روان شناس و زوج درمانگر
شاهین نوش آبادی، مدرس و مشاور امور خانواده